Cele wykładu: -przedstawienie ostatnich osiągnięć szerokiej grupie zainteresowanych. -pokazanie globalnych zjawisk tektonicznych przebiegających we wnętrzu i na powierzchni Ziemi i planet grupy ziemskiej, -przedstawienie metod numerycznego modelowania wybranych procesów, - budzenie zainteresowania naukami o Ziemi i planetach, a także integracja studentów i doktorantów zajmujących się tymi naukami. Wykład adresowany jest do szerokiej grupy zainteresowanych osób, dlatego też nacisk położony będzie na zrozumienie procesów, a aparat matematyczny będzie zredukowany w głównym ciągu wykładów. Osoby zainteresowane aparatem matematycznym i numerycznymi metodami będą mogły się zapoznać z nim w podanej literaturze. Program: 1-2. Budowa Ziemi i planet grupy ziemskiej (powierzchnia Ziemi i planet, podstawowe minerały i skały, geosfery: skorupa, górny płaszcz, strefa przejść fazowych, dolny płaszcz, warstwa D", jądro zewnętrze i jądro wewnętrzne). 3-4. Procesy geotektoniczne (ruchy tektoniczne, wulkanizm, źródła ciepła, litosfera i astenosfera, dryf kontynentów, tektonika płyt). 5-6. Powstanie Układu Słonecznego (procesy w gwiazdach, powstanie pierwiastków, meteoryty, ich podział, mineralogia, metody datowania izotopowego, akrecja Ziemi i innych planet, zderzenia protoplanet, powstanie Księżyca, katastrofa żelazna). 7. Konwekcja cieplna (podstawy fizyczne konwekcji, liczby bezwymiarowe opisujące konwekcję, sposoby modelowania konwekcji, podstawowe właściwości konwekcji). 8. Konwekcja cieplna w płaszczu Ziemi i planet (właściwości reologiczne skał płaszcza, ciało Makswella, ciepło radiogeniczne, pierwiastki krótko i długożyciowe, rola różnych sposobów ogrzewania, rola zmiennej lepkości i innych szczególnych właściwości płaszcza planety, modelowanie numeryczne). 9. Oddziaływanie konwekcji w płaszczu z litosferą (pióropusze płaszcza i wulkanizm, konwekcja jako mechanizm dryfu kontynentów, trzęsienia ziemi, tektonika płyt a konwekcja w płaszczu, delaminacja litosfery, obserwacje obecnej konwekcji w płaszczu – tomografia sejsmiczna). 10. Tektonika płyt – strefy spredingu (grzbiety oceaniczne i powstawanie skorupy i litosfery, strefa neowulkaniczna, dyferencjacja magmy). 11. Tektonika płyt - strefy subdukcji (rowy oceaniczne i proces subdukcji, strefy Benioffa, wulkanizm stref subdukcji, powstawanie gór i wzrost kontynentów). 12. Ewolucja konwekcji i procesów tektonicznych (czynniki ewolucyjne konwekcji, cykl Wilsona, powstawanie i rozpad superkontynentów, dyferencjacja grawitacyjna, warstwa D” i jej rola) 13-14. Tektonika i konwekcja na wybranych innych planetach (Wenus, Mars, Merkury, Księżyc, Io, Europa, Westa, Ceres, tektonika jednej płyty i związane z tym konsekwencje, kataklizm i związane z tym odmłodzenie skorupy Wenus, maskony, rola ciepła pływowego dla satelitów wielkich planet). 15. Perspektywy przyszłych badań i problemy wymagające rozwiązania (rozwój metod badań, pierwszy miliard lat Ziemi, generacja tektoniki płyt przez konwekcję w płaszczu, hipotezy dotyczące warstwy D” i inne problemy).